1. Նկարագրել զբոսաշրջության ներկայիս վիճակը ՀՀ-ում:

Այժմ աշխարհում այնպիսի իրավիճակ է, որ ոչ ոք չի ճամփորդում, բոլորը տանն են և հետևաբար զբոսաշրջությունն անկում է ապրում: Դա նաև տեղի է ունենում Հայաստանում:

2. Ո՞րոնք են զբոսաշրջության նախադրյալները ՀՀ-ում:

Հայաստանում զբոսաշրջությունը կարելի է համարել որոշ չափով զարգացած: Հայաստանն ունի նախադրյալները իմ կարծիով Հայաստանը ունի շատ տեսարժան վայրեր, էքստրիմալ տուրիզմ, բայց մի բան պակաս է, որը բյուջեն է։

3. Նշել 5 կարևոր վայր, որոնք դուք խորհուրդ կտայիք այցելելու համար:

Ես խորհուրդ կտայի անպայման այցելել Սևան, Տաթև,Գոշավանք, Խոր Վիրապ ,Խնձորեսկ:

 

 

 

Աշխարհագրություն. առցանց ուսուցում

Անասնապահություն

Որո՞նք են տվյալ ուղղության զարգացման նախադրյալները և խոչընդոտները

Անասնապահության զարգացման նախադրյալներն են՝ կլիման և աշխարհագրական դիրքը: Կարևոր է, որ երկրի գյուղատնտեսությունը զարգացած լինի, որպեսզի իր հերթին զարգացած լինի նաև անասնապահությունը: Դրա զարգացմանը կարող են խոչընդոտել՝ վատ կլիմայական պայմանները, աղտոտված օդը, շրջապատը, անբարենպաստ աշխարհագրական դիրքը և այլն:  Անասնապահությունը բուսաբուծության նման նույնպես տարածված է բնակեցված ցամաքի գրեթե բոլոր մասերում:  Աշխարհում անասնապահության տեղաբաշխումը պայմանավորված է կերային բազայով` կերի առկայությամբ, բնակչության և արդյունաբերության պահանջարկով:
Անասնապահական մթերքի հիմնական մասը տալիս են բարեխառն գոտու երկրները:Հայաստանում անասնապահությունը ծագել է հնագույն ժամանակներում, երբ մարդը սկսել է վարժեցնել վայրի կենդանիներին, ընտերացրել դրանց և օգտագործել իր տնտեսական կարիքների բավարարման համար: 

 

 

ՀՀ տնտեսությունը

Որո՞նք են տվյալ ճյուղի զարգացման նախադրյալները և խոչընդոտները

 

Տվյալ ճյուղի զարգացման նախադրյալներն են ռեսուրսների առկայությունը և ճիշտ օգտագործումը, բարենպաստ կլիման և բավականաչափ տեխնիկա: Իսկ խոչընդոտներից ամենակարևորը կլիմայի աղտոտումն է, քանի որ արդյունաբերումը հենց դրան էլ տանում է: Այդ պատճառով էլ զարգացած երկրները զբաղվում են մշակմամբ, իսկ աղքատներին խրախուսում արդյունահանումը:

 

 

Զարգացման ի՞նչ պատմություն է անցել տնտեսության տվյալ ճյուղը:

 

Մետաղաձուլությամբ Հայաստանում զբաղվել են դեռ 3 հազարամյակ առաջ: Հին և միջին դարերում մտածել են, որ գոյություն է ունեցել ընդամենը 7 տեսակի մետաղ՝ ոսկի, արծաթ, անագ, պղինձ, սնդիկ, կապար, երկաթ: Իսկ ներկայումս դրանց քանակը հաշվում են հարյուրներով: Մետաղաձուլության աճը այժմ դանդաղել է, քանի որ մեքենաշինության և այլ ոլորտներում թանկ մետաղների փոխարեն սկսել են օգտագործել անսահմանափակ քանակությամբ պլաստմասսայի և այլ փոխարինողնյութեր:

 

Ի՞նչ դեր ունի տվյալ ճյուղը ՀՀ-ի համար:

 

ՀՀ-ում կան շատ տարատեսակ հանքավայրեր և մետաղական ռեսուրսներ: Լավ է այն առումով, որ ուրիշ երկրներից ներկրելու անհրաժեշտությունը նվազում է:

 

Ի՞նչ կապ ունի տվյալ ճյուղը տնտեսության այլ ճյուղերի հետ:

 

Այս ճյուղը մեծ կապ ունի արդյունաբերության հետ: Տնտեսության ճյուղերից շինարարությունը կապ ունի մետաղաձուլության հետ, քանի որ արդյունաբերումը կատարվում է շինարարության միջոցով: Նաև լայն կիրառություն ունի մեքենաշինության մեջ:

 

Ինչպե՞ս եք պատկերացնում տվյալ ճյուղի զարգացման հեռանկարը:

 

Ես կցանկանայի, որ Հայաստանն էլ լիներ մշակող և ոչ թե արդյունահանող, ինչպես մյուս զարգացած երկրները: Սակայն քամի որ մենք դեռ զարգացման փուլում ենք, հարկավոր է որքան հնարավոր է ճիշտ օգտագործել ռեսուրսները և օրինակի համար չկրկնել Քաջարանի պղնձամոլիբդենային գործարանի սխալը: Նաև կենտրոնանալով մետղաձուլության զարգացման վրա՝ չի կարելի մոռանալ շրջակա միջավայրը և դրա մաքրությունը:

 

 

 

 

 

Հայաստանի և Ալբանաի բնակչության համեմատում

 

Հայաստանի բնակչությունը՝Հայաստանի բնակչություն

Ալբանաի բնակչությունը՝

 

Հայաստանի բնակչությունը ըստ տարեթվերի՝Տարեթիվ Հայաստան

Քաթարի բնակչությունը ըստ տարեթվերի՝

Հայաստանի բնակչության կանխատեսում՝կանխատեսում Հայաստան

Ալբանաի բնակչության կանխատեսում՝

Հայաստանի բնակչության բուրգը՝բուրգ Հայաստան

Ալբանաի բնակչության բուրգը՝

Հայաստանի կենդանական աշխարհը ընդհանուր առմամբ ներկայացված է անողանաշարավոր կենդանիների ավելի քան 17000 և ողնաշարավոր կենդանիների 523 տեսակներով։

Ողնաշարավոր կենդանիները ներկայացված են ձկների, երկկենցաղների, սողունների, թռչունների և կաթնասունների դասերով, որոնցից առավել հարուստը (349 տեսակ) թռչունների դասն է։

Հայաստանի տարածքը տեղադիրքով Միջերկրածովյան կենսաշխարհագրական տարածաշրջանի Իրանական, Փոքրասիական ու Պոնտոս-կովկասյան մարզերի խաչմերուկ է, որով և պայմանավորված է այդ մարզերի ազդեցությունը Հայաստանի կենդանական աշխարհի տեսակների վրա;

Թռչուններ

Հայաստանում հանդիպում է թռչունների ավելի քան 349 տեսակ՝ տարածված բոլոր բնական գոտիներում (կան կիսաանապատային, լեռնատափաստանային, անտառային և ալպյան տեսակներ), ջրլող թռչուններ՝ այն շրջաններում (որոշ բացառությամբ), որտեղ կան գետեր, լճեր, արհեստ, ջրավազաններ։ Խիստ նվազել է Սևանի ավազանի թռչնաշխարհի տեսակային կազմը։ Արհեստական ձկնաբուծական ջրամբարների ստեղծմանը զուգընթաց խիստ մեծացել է Արարատյան դաշտի ջրաճահճային թռչունների քանակությունը։ Բնական կենսապայմանների կրճատման և վերափոխման հետևանքով շատ տեսակներ (ագռավ, կաչաղակ, կեռնեխ, տատրակ, շամփրուկ և այլն) հարմարվել են մարդու հարևանությամբ ապրելուն։ 67 տեսակ գրանցված է Միջազգային, ԽՍՀՄ և ՀՀ Կարմիր գրքերում:

Կաթնասուններ

Հայաստանում հանդիպում է կաթնասունների 8 կարգ, 83 տեսակ։ Ապրում են էկոլոգիական ամենատարբեր պայմաններում՝ ցամաքում, ծառերի վրա (սկյուռներ), օդում (չղջիկներ), ստորգետնյա կյանք են վարում (խլուրդներ, կուրամկներ) և այլն։ Կաթնասունների մի մասը մորթատու է, շատերը՝ որսարդյունագործության և մարզ, որսորդության օբյեկտ։ Մարդու ակտիվ գործունեության, բնական պայմանների փոփոխության հետևանքով կաթնասունների տեսակները խիստ նվազել են։ Որոշ տեսակներ պահպանվում են ՀՀ պետական արգելավայրերում: 18 տեսակ գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում:

Սողուններ

Հայաստանում տարածված է սողունների 53 տեսակ։ Հայտնի են կուսածին տեսակներ (օրինակ՝ Հայաստանում տարածված ժայռային մողեսների 4 տեսակները), ձվադրող, ձվակենդանածին ու կենդանածին տեսակներ։

ՀՀ-ում հանդիպում են նաև ջրային կրիաների՝ 2, ցամաքային կրիաների՝ 1, մողեսների՝ 26, կույր օձիկների՝ 1, վիշապների՝ 1, սահնօձերի՝ 18, իժերի՝ 4 տեսակ։

Ձկներ

ՀՀ ջրավազաններում հայտնաբերվել է ոսկրային ձկների 5 կարգի 9 ընտանիքի (բալիտորաձկներ, լոքոյաձկներ, ծածանաձկներ, ծականաձկներ, կատվալոքոներ, պեցիլային ձկներ, սաղմոնաձկներ, սիգաձկներ և ցլիկաձկներ) 34 ցեղի 39 տեսակ։

 

 

 

 

ՀՀ օգտակար հանածոներ

 

 

 

ՀՀ օգտակար հանածոներ

ՀՀ օգտակար հանածոների քարտեզ-նշել հետևյալ օգտակար հանածոների հանքավայրերը. ոսկի, պղինձ, մոլիբդեն, երկաթ, տուֆ, հանքային ջրեր: 

Ալավերդի, Հանքավան, Լոռի – Շամլուղ

Մոլիբդեն

Աշխարհ, Մոլիբդեն

Թեղուտ, Քաջարան, Ագարակ, Այգեձոր

Երկաթ

Երկաթ, Աշխարհ

Աբովյան, Հրազդան, Սվարանց

Տուֆ

Աշխարհ, տուֆ

Արթիկ, Ձորագետ, Գյումրի, Արարտյան դաշտ, Շիրակի դաշտ

 

 

 

Լանդշաֆտներ

 

 

 

Լանդշաֆտներ

Ձյունամերձ – բարձր լեռների գագաթային մասերում ՝ 3500 մ ավելի, ձյունամերձ, ձյունամերջ գոտու (պարզագույն)

Լեռնանտառային – Հյուսիս-արևելյան՝ մինչև 2000մ, իսկ հարավ-արևելք՝ Զանգեզուր՝ մինչև 2400մ, բարեխառն լեռնային և չափավոր շոգ

Մերձալպյան և ալպյան – Հյուսիում՝ 1900-2000մ, հարավում՝ 2400մ, ցուրտ լեռնային, մի քիչ ձյունամերձ

Չոր լեռնատափաստանային – Արարատյան դաշտ և Վայք՝ մինչև 1800մ, չոր մերձարաևդարաձային, չափավոր ցամաքային

Լեռնատափաստանային – մինչև 2000-2400մ, բարեխառն լեռնային

Աշխարհագրություն. Տնային աշխատանք

ՀՀ գետային ցանցի քարտեզ – նշել հետևյալ գետեր քարտեզի վրա՝ Ախուրյան, Քասախ, Հրազդան, Արփա, Որոտան, Ողջի, Փամբակ, Ձորագետ, Դեբեդ, Աղստև

 

ՀՀ ռելիեֆի քարտեզ – նշել

ա) հետևյալ լեռնաշղթաները. Վիրահայոց, Բազումի, Փամբակի, Գուգարաց, Արեգունու, Սևանի և Արևելյան Սևանի, Վայքի, Զանգեզուրի.

 

Աշխարհագրություն. 09-13.09. Տնային աշխատանք

 

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ո՞րն է «աշխարհագրական դիրք» հասկացության բովանդակությունը:

Հայկական լեռնաշխարհի համաաշխարհագրական կամ մաթեմատիկաաշխարհագրական դիրքը քարտեզի վրա արտահայտվում է տարածքի եզրակետերի կամ կենտրոնական մասում գտնվող երկրաչափական կենտրոնի աշխարհագրական կորդինանտներով:

Թվարկե՛ք և հաﬔմատե՛ք դրա տարատեսակները:

Պատմական քարտեզները պատկերում են ոչ թե աշխարհագրական թաղանթի բնածին (այդ թվ մ՝ կեն սա ծին) օբյեկտնե ր, այլ անցյալ պետությունների զբաղեցրած տարածքները: Հայաստան պետության և հայ ժողովրդի զբաղեցրած տարածքի սահմանները հազարամյակների ընթացուքմ բազմիցս փոփոխվել են: Հայաստան են կոչվել նաև Հայկական լեռնաշխարհի (պատ մա կան
Հա յաս տա նի) տարբեր մասերում, տարբեր ժամանակներում ձևավորված թագավորությունները: Օրինակ` Մեծ Հայքի, Բագրատունյաց և Կիլիկիայի թագավորությունները ներկայիս Հայաստանի Հանրապետությունը:
4. Ո՞րն է պետության քաղաքաաշխարհագրական դիրքի և տնտեսաաշխարհագրական
դիրքի կարևոր թյ նը: Ինչպե՞ս կարող են դրանք լինել
նպաստավոր և ոչ նպաստավոր:

Հայաստանի Հանրապետությունը գտնվում է կարևոր միջազգային տրանսպորտային ուղիների (Եվրոպան Կենտրոնական ու Հարավային Ասիային և Ռուսաստանը Մերձավոր Արևելքին կապող) խաչմերուկում։ Նրա տարածքով անցնում են Թուրքիան Իրանին, Ադրբեջանին ու Կասպից ծովի ավազանին, ինչպես նաև Հյուսիսային Կովկասը և Սև ծովը Իրանին ու արաբական երկրներին կապող երկաթուղիներն ու ավտոմոբիլային գլխավոր ճանապարհները։
2. Հարավային Կովկասով (և Հայաստանով) է անցնում Հարավարևելյան Ասիան և Կենտրոնական Ասիան Եվրոպային միացնող ցամաքային ճանապարհը, որը միջնադարի հռչակավոր «Մետաքսի ճանապարհի» օրինակով ստացել է «Մետաքսի նոր ճանապարհ» անունը։ Դրա զարգացմամբ շահագրգռված են ոչ միայն տարածաշրջանի երկրները, այլև ԱՄՆ-ը և Արևմուտքի մյուս խոշոր տերությունները։
3. Հայաստանը գտնվում է արևմտյան (եվրոպական), արևելյան (իսլամական) և սլավոնական քաղաքակրթությունների փոխազդեցության գոտում։
4. Անմիջական ելք չունի դեպի ծովերն ու օվկիանոսները (ուղղակիորեն չի կարող օգտվել դրանց հաղորդակցության ուղիներից և բնական հարստություններից)։
5. Հեռու է աշխարհի բարձր զարգացած երկրներից և հզոր տնտեսական կենտրոններից։
6. Մոտ է գտնվում Պարսից ծոցի և Կասպից ծովի նավթագազաբեր ավազաններին, բնական տարբեր ռեսուրսներով հարուստ Ռուսաստանին և Իրանին։

 

7. Գտնվում է ԱՄՆ-ի, Եվրամիության երկրների, Ռուսաստանի, Թուրքիայի, Իրանի և Իսրայելի տնտեսական ու քաղաքական շահերի բախման գոտում. մի տարածաշրջանում, որը հայտնի է իր քաղաքական անկայունությամբ։

 

8. Ռազմավարական գլխավոր դաշնակցի՝ Ռուսաստանի Դաշնության հետ չունի անմիջական սահման։

9. Լինելով Հավաքական Անվտանգության Պայմանագրի Կազմակերպության (ՀԱՊԿ) անդամ՝ սահմանակից է Հյուսիսատլանտյան դաշինքի (ՆԱՏՕ) ամենաարևելյան անդամ Թուրքիային:
10. Միջազգային պատժամիջոցներ են սահմանվել ռազմավարական գլխավոր երկրի՝ Ռուսաստանի և հարավային հարևան ու բարեկամ երկրի՝ Իրանի նկատմամբ, ինչը դժվարացնում է այդ երկրների տնտեսական իրավիճակն ու ՀՀ-ի հետ սերտ հարաբերությունների հաստատումը:
11. Լարված են վրաց-ռուսական հարաբերությունները, որը անդրադառնում է մեզ վրա, քանի որ Վրաստանը մեր երկրների միջև ցամաքային հաղորդակցության միակ միջնորդն է:
ՀՀ ներկա տնտեսաաշխարհագրական դիրքը (ՏԱԴ) բնութագրելիս և գնահատելիս պետք է հաշվի առնել մի կարևոր հանգամանք։ Այդ դիրքը բնութագրող տնտեսաաշխարհագրական օբյեկտները՝ երկաթուղիները, ավտոխճուղիները, նավահանգիստները, նավթամուղներն ու գազամուղները, էլեկտրահաղորդման գծերը, հզոր արտադրական կենտրոնները, հիմնվել են մինչև երրորդ հանրապետության անկախացումը։ Դրանք ծառայել են Հայաստանին և նրա տնտեսաաշխարհագրական դիրքը դարձրել նպաստավոր։
Անկախացումից հետո էլ տվյալ կառույցները շարունակում են իրենց գոյությունը, զարգանում և կառուցվում են նորերը։ Սակայն քաղաքական ներկա իրավիճակում Հայաստանի Հանրապետությունը չի օգտվում դրանց մեծ մասի առավելություններից, որի պատճառով նրա տնտեսաաշխարհագրական դիրքը գնահատվում է առավելապես որպես ոչ նպաստավոր։ Հետևաբար, ստեղծված իրավիճակում գերակա նշանակություն է ձեռք բերում քադաքաաշխարհագրական գործոնը, որի էությունը հետևյալում է. անցյալ դարի 80-ական թվականների վերջերին բորբոքված ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտությունը հանգեցրեց ՀՀ-ի հետ նրա անմիջական հարևաններից երկուսի՝ Ադրբեջանի և Թուրքիայի հարաբերությունների ծայրաստիճան լարվածության։

5. Որո՞նք են Հայաստանի քաղաքաաշխարհագրական և տնտեսաաշխարհագրական
դիրքի փոփոխման պատճառները:

Աշխարհագրական դիրքի տեսակներից յուրաքանչյուր պետության համար առանձնահատուկ կարևորություն ունեն տնտեսաաշխարհագրական (ՏԱԴ) և քաղաքաաշխարհագրական դիրքերը (ՔԱԴ)։ Դրանք, ի տարբերություն նախորդների, ձևավորվում են հասարակական երևույթների ազդեցությամբ և ենթակա են այնպիսի արագ փոփոխությունների, որոնք կարող են տեղի ունենալ ինչպես տվյալ պետությունից անկախ պատճառներով (արտաքին պատճառներ), այնպես էլ ուղղակիորեն պայմանավորված են նրա ներքին զարգացումներով (ներքին պատճառներ)։

Արտաքին պատճառներ են տվյալ պետության շուրջ ձևավորվող աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային իրադրությունը, անմիջական հարևանների քաղաքական կողմնորոշումները, նրանց հետ հարաբերությունների բարելավումը կամ վատացումը և միջազգային այլ զարգացումներ։

Ներքին պատճառներ են պետության միջազգային կարգավիճակի, ներքին քաղաքական և սոցիալ-տնտեսական իրադրության, քաղաքական կողմնորոշման, հարևանների հետ ունեցած հարաբերությունների և այլ բնույթի փոփոխությունները, որոնք կարող են ազդել աշխարհում կամ տարածաշրջանում նրա տեղի ու դերի վրա։

Հայոց պետականության հզորացման ու անկման ժամանակները հանգեցրել են երկրի քաղաքաաշխարհագրական ու տնտեսաաշխարհագրական դիրքի արմատական փոփոխությունների։ Երբ Հայաստանը եղել է ծովային պետություն, ունեցել է բարեկամ հզոր հարևաններ և, գտնվելով Արևելքն Արևմուտքին կապող միջազգային առևտրական-տնտեսական կարևոր նշանակություն ունեցող Մետաքսի ճանապարհի վրա, հզորացել է ու բարգավաճել։

 

 

 

 

Կանադա

 

Բնութագրեք Կանադայի աշխարհագրական դիրքը:

համագործակցության անդամ։ Մայրաքաղաքը՝ Օտտավա: Զբաղեցնում է Հյուսիսային Ամերիկա մայրցամաքի հյուսիսային մասը։ Սահմանակցում է միայն ԱՄՆ-ին։ Ողողվում է Հյուսիսային սառուցյալ, Խաղաղ և Ատլանտյան օվկիանոսների ջրերով։ Տարածությունը 9.976.000 կմ² է, բնակչությունը՝ 35 մլն մարդ՝ 2015թ. դրությամբ: Վարչականորեն բաժանվում է 10 նահանգի և 2 տերիտորիայի։  

Որո՞նք են Կանադայի զարգացման նախադրյալները: 

Կանադայի բանկը երկրի կենտրոնական բանկն է։ Ֆինանսների և Արդյունաբերության նախարարներն օգտագործում են Կանադայի վիճակագրության գործակալությունը՝ ֆինանսական պլանավորման և տնտեսական քաղաքականության զարգացման համար։ Կանադայի բանկը միակ իրավասու կառույցն է, որը թողարկում է կանադական թղթադրամներ։ Բանկը չի թողարկում մետաղադրամներ․ դրանք թողարկվում են Կանադայի մետաղադրամների թագավորական պալատի կողմից:

Որո՞նք են Կանադայի տնտեսության 

 

Կանադայի բանկը երկրի կենտրոնական բանկն է։ Ֆինանսների և Արդյունաբերության նախարարներն օգտագործում են Կանադայի վիճակագրության գործակալությունը՝ ֆինանսական պլանավորման և տնտեսական քաղաքականության զարգացման համար։ Կանադայի բանկը միակ իրավասու կառույցն է, որը թողարկում է կանադական թղթադրամներ։ Բանկը չի թողարկում մետաղադրամներ․ դրանք թողարկվում են Կանադայի մետաղադրամների թագավորական պալատի կողմից:

Բրազիլիա

 

Բնութագրեք Բրազիլիայի աշխարհագրական դիրքը: Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել ՀՎ Ամերիկայի երլրնրեը

 

Որո՞նք են Բրազիլայի զարգացման նախադրյալները: 

 

 

Որո՞նք են Բրազիլայի տնտեսության առաջատար ճյուղերը

 

 

  1. Քարտեզի վրա նշել Կենտրոնական Ասիայի երկրները ու դրնաց ափերը ողողող ջրային ավազանները
  1. Քարտեզի վրա նշել Հարավարևելյան Ասիայի երկրները ու դրնաց ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Որոնք են Հարավարևելյան Ասիայի երկրների զարգացման նախադրյալները:

 

Կենտրոնական Ասիան հարուստ է նաև հանքային ռեսուրսներով։ Ղազախստանի և Թուրքմենստանի տարածքում կան բնական գազի և նավթի հարուստ պաշարներ։ Ուզբեկստանում է գտնվում աշխարհի ոսկու և արծաթի պաշարների 1/10 մասը։ Ոսկու պաշարներով Ուզբեկստանը գտնվում է 3-րդ տեղում։ Ղազախստանի տարածքը հարուստ է բազմապիսի մետաղներով։ Կան նաև ֆոսֆորի, ցինկի և կապարի պաշարներ։

 

Ինչ դեր ունի Հարավարևելյան Ասիան համաշխարհային տնտեսության մեջ: 

 

Տնտեսություն մեջ Հարավաևին Ասիաուն զարգացած է բնական ռեսուրսներով այսինքն գյուղատնտեսությունով։

 

 

 

 

 

1.Քարտեզի վրա նշել Հնդկաստանի հարևանպետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2.Բնութագրեք Հնդկաստանի աշխարհագրական դիրքը:

 

3.Ի՞նչ դեր ունի Հնդկաստանը հվ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում

 

4.Որո՞նք են Հնդկաստանի զարգացման նախադրյալները: 

5.Որո՞նք են Հնդկաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը

 

 

 

 1.Ի՞նչ առանձնահատկություններ ունի Հարավային Ասիա տարածաշրջանը:

Այս աշխարհամասը խիտ է բնակեցված։ Նրանք ունեին հատուկ կրոն՝ հնդուականություն որը հետագայում փոխարինվեց բուդդայականությամբ։ Այս տարածաշրջանում կա։ Նրա կլիման հակասական է, այնտեղ տարբերում են երեք տեսակի կլիմա՝ լեռնային, թերակղզային և գետահովտային դրա հետևանքով այնտեղ մի մասում կարող է չորացում լինել իսկ մյուս մասում ջրհեղեղներ։Տնտեսությունը թույլ զարգացած է, ուստի բնակչության մեծ մասը ապրում է գյուղերում։

 

2.Ի՞նչ դեր ունի Հարավային Ասիան համաշխարհային տնտեսությունում:

 

Հարավային ասիան աշխարհի հնագույն քաղաքակրթության օջախներից է։ Այստեղ հինֆի լեզուն երկար պատմականորեն շփման հետևանքով մեծ ազդեցություն է թողել հնդևրոպական լեզուների վրա որոնց որ պատկանում է հայերենը։ Չինաստանը, Պակիստանը և Հնդկաստանը առ այսօր պայքարում են Ջամուի և Քամշիրի համար։

3.Որո՞նք են Հարավային Ասիայի երկրների տնտեսության մասնագիտացված ճյուղերը:

Հարավային Ասիան ունի քարածուխի երկաթի ու տիտանի հանքաքարեր։

 4.Քարտեզի վրա նշել Հարավային Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրայինավազանները:

 

 

 

 

 

 

 

ԻՆՉՊԻՍԻ ԿԼԻՆԻ ԱՇԽԱՐՀԸ ԱՌԱՆՑ ՉԻՆԱՍՏԱՆԻ

 

Շատ երկրների զենքի մատակարարումը կքչանա։ Որը կբերի երկրների բանակի թուլացմանը։

 

Կկորի ամենամեծ կրկնորինակ արտադրող երկիրը, որը արտադրում է հայտնի ընկերությունների ապրանքմերը և վաճառում ցածր գնով։

 

 

Չինաստանի բացակայությունը կարող է առաջացնել տարբեր պատերազմենր, օրինակ Ամերիկայի և Հյուսիսային Կորեաի միչև։

 

  

Կկորի ամենամեծ բնակչություն ունեցող երկիրը։

 

  

Առաջատար ընկերությունների ապրանքների գինը կբարձրանա , որովհետև ամերկայում միջին աշխատավարձը տասնյակ անգամ ավելի շատ է չինաստանից։   

 

 

 

Կկանգնեցվի աշխարհի ամենամեծ մեքենա արտադրող երկրի աշխատանքը։

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Քարտեզի վրա նշել Չինաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Բնութագրեք Չինաստանի աշխարհագրական դիրքը:

 

Չինաստանը Ռուսաստանից և Կանադայից հետո իր տարածքով աշխարհում երրորդամենամեծ երկիրն է և ըստ տարբեր գնահատումների իր ընդհանուր տարածքովհանդիսանում է աշխարհի երրորդ կամ չորրորդ ամենամեծ երկիրը Ռուսաստանից,Կանադայից և ԱՄՆ-ից հետո: Չինաստանի ընդհանուր մակերեսը կազմում է մոտ 9 600 000 կմ2: Ընդհանուր տարածքը ըստ Բրիտանիկա հանրագիտարանի կազմում է 9,572,900 կմ2,ըստ Միջազգային տարեգրքի` 9,596,961 կմ2, ըստ Համաշխարհային փաստերի գրքի` 9,596,961 կմ2:

 

Ի՞նչ դեր ունի Ճինաստանը հվ-արմ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում

 

 

Որո՞նք են Չինաստանի զարգացման նախադրյալները:

 

Ածխի պաշարներով հարուստ է Հյուսիսային և Հարավարևմտյան Չինաստանում։ Նավթիզգալի պաշարներ կան։

 

Որո՞նք են Ճինաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

 Գյուղատնտեսությու,Ծառացողություն

Թուրքիա և Իրան

 

Իրան-Աշխարհագրական դիրք-Իրանն ընկած է Ասիա աշխարհամասի հարավարևմտյան մասում և զբաղեցնում է Իրանական բարձրավանդակի ընդարձակ տարածքի 2/3 մասը՝ Միջագետքից մինչև Կոպետ-Դաղի կատարները տարածվելով մոտ 1400 կմ, և Արաքսից մինչև Պակիստանի սահմանակից Բելուջիստան՝ մոտ 2250 կմ։ Երկրի տարածքը կազմում է 1 միլիոն 648 հազար կմ²։ Այն հավասար է Մեծ Բրիտանիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Իտալիայի, Բելգիայի, Իռլանդիայի և Դանիայի տարածքները միասին վերցրած։ Հյուսիսում Իրանը սահմանակցում է Հայաստանի Հանրապետության, Ադրբեջանի Հանրապետության, Թուրքմենստանի Հանրապետության, հյուսիս-արևմուտքում Թուրքիայի, արևմուտքում Իրաքի, արևելքում Աֆղանստանի, հարավ-արևելքում Պակիստանի հետ։ Հյուսիսում Իրանի տարածքը ողողվում է Կասպից ծովի, հարավում՝ Պարսից ծոցի և Օմանի ծովի ջրերով։ Իրանը՝ լեռների ու բարձր լեռնաշղթաների երկիր է, որոնք զբաղեցնում են նրա տարածքի 4/5-ից ավելին։ Ռելիեֆը շատ բարդ է, բարձրությունների տատանումները՝ խիստ կտրուկ։

 

 

Իրան-Կլիմա-Իրանի կլիման նրա տարածքի մեծ մասում չոր և ցամաքային է։ Տեղումները չափազանց քիչ են՝ համենայն դեպս երկրի տարածքի մեծ մասում։ Առավել շատ տեղումներ լինում են տարվա ձմեռային և գարնանային շրջաններում։ Առանձնապես չոր է Իրանական բարձրավանդակի ներքին շրջաններում, քանի որ ծայրամասային լեռները կլանում են ողջ խոնավությունը։ Երկրի ամենախոնավ շրջանը Կասպից ծովի առափնյա շրջանն է։ Իրանական բարձրավանդակի ներքին շրջաններում են գտնվում երկու ամենախոշոր անապատները՝ Դեշթե-Քեվիր և Դեշթե-Լութ անապատները, որոնք զբաղեցնում են երկրի տարածքի մեկ ութերորդ մասը։ Մեծությամբ երրորդ անապատը Ջազմուրյան անապատն է։ Առհասարակ ամառն Իրանում ամենուրեք շոգ է և չոր՝ բացառությամբ Կասպից ծովի ափերի։ Իրանական բարձրավանդակի ներքին անապատներում և երկրի հյուսիս-արևելքում ձմռանը հազվագյուտ չեն սառը օդային զանգվածների ներխուժումները Սիբիրից և Արկտիկայից, որի պատճառով տեղի է ունենում ջերմաստիճանի կտրուկ անկում՝ մինչև -20, -25 աստիճան։ Միաժամանակ երկրի շատ շրջաններում ամառային շոգը գերազանցում է +30, +35 աստիճանը։

 

Իրան-Արդյունաբերություն-Նավթի հանույթի արագ աճին զուգընթաց 1950-ական թթ. սկսվել է ազգային արդյունաբերության զարգացումը։ Նավթարդյունաբերության ազգայնացման համար սկսված պայքարն ավարտվեց 1973 թվականին։ Ստեղծվեցին արդյունաբերության նոր ճյուղեր (մետալուրգիական, մեքենաշինական, քիմիական, նավթաքիմիական)։ Իրանը դարձավ նավթ արտահանող երկրների կազմակերպության անդամ։ Նավթ արդյունաբերության մեջ կարևոր դեր ունի նավթի միջազգային միավորումը, որին բաժին է ընկնում Իրանում արդյունահանվող նավթի ավելի քան 90%-ը։ Իրանը այժմ օրական արդյունահանում է 1.322.000 տ նավթ[29]։ Իրանական ազգային նավթային ընկերություններն արդյունահանում են երկրի նավթի ընդհանուր հանույթի 0,2—0,3%-ը։ Կարևոր նշանակություն ունի նավթավերամշակման արդյունաբերությունը։ Խոշոր ձեռնարկությունները գտնվում են Աբադանում, Թեհրանում և Քերմանշահում։ Նավթի և բնական գազի բազայի վրա առաջացել, և մեծ զարգացում են ստացել նավթաքիմիական և քիմիական արդյունաբերությունը։ Ամերիկյան կապիտալի մասնակցությամբ կառուցվել են նավթաքիմիական 3 խոշոր համալիր Աբադանում, Խսարք կղզում և Բանդար Շահփուրում (ամենախոշորը Միջին Արևելքում)։ ԱՄՆ-ի և Գերմանիայի կապիտալների մասնակցությամբ Ահվազում կառուցվել է պողպատի գլանվածքի 2 գործարան, 1972-ին Արաքում, պակիստանյան ֆիրմաների օգնությամբ, ավարտվել է ալյումինի առաջին գործարանի շինարարությունը։ Առավել զարգացած ճյուղերից է ավտոհավաքման արդյունաբերությունը (ձեռնարկությունները գտնվում են Թեհրանում և նրա շրջակայքում)։ Թավրիզում՝ Ռումինիայի օգնությամբ կառուցվել է տրակտորաշինական գործարան։ Արդյունաբերության կարևոր ճյուղերից է լեռնահանքային արդյունաբերությունը, որտեղ առաջնակարգ դեր ունի նավթի հանույթը։ Կարևոր նշանակություն ունի բնական գազի արդյունահանումը։ Գեչսարան-Աստարա գազամուղով Իրանը գազ է արտահանում նախկին ԽՍՀՄ պետություններ։ Արդյունահանում են նաև քարածուխ, քրոմիտներ, ցինկի, պղնձի, մանգանի, երկաթի հանքաքար։

 

 

 

 

Թուրքիա-Աշխարհագրական դիրք-Թուրքիան աշխարհի այն փոքրաթիվ երկրներից է, որի տարածքը միաժամանակ գտնվում է երկու աշխարահամասերում՝ Ասիայում և Եվրոպայում: Նրա հիմնական մասը՝ Անատոլիան (երկրի տարածքի 97 %-ը), գտնվում է Ասիայում, այդ պատճառով էլ Թուրքիան համարվում է ասիական երկիր: Եվրոպական մասը (պատմական անունը՝ Արևելյան Թրակիա) Բալկանյան թերակղզու ծայրագույն հարավ-արևելքն է:

Թուրքիան ունի բարենպաստ աշխարհագրական դիրք. գտնվում է Եվրոպան Ասիայի և սևծովյան երկրները միջերկրածովյան երկրների հետ կապող կարևոր ճանապարհների հանգուցակետում: Մարմարա ծովը, Բոսֆորի և Դարդանելի նեղուցները միջազգային կարևոր ջրուղիներ են, որոնցով Սև ծովը կապվում է համաշխարհային օվկիանոսի հետ: Բացի այդ, նեղուցների վրա կառուցված 2 մեծ կամուրջներով են անցնում 2 աշխարհամասերը միմյանց կապող երկաթուղային ու խճուղային մայրուղիները:

 

 

 

Թուրքիա- Կլիմա- Թուրքիան առավելապես լեռնային երկիր է՝ Փոքրասիական բարձրավանդակի և Հայկական լեռնաշխարհի սահմաններում: Հյուսիսից եզերվում է Պոնտական, հարավից՝ Տավրոսի լեռներով: Երկրի արևելքում, ՀՀ-ի հարևանությամբ, Արաքս գետի աջ ափին վեր են խոյանում Մեծ ու Փոքր Մասիսները: Տարածքի մեծ մասը զբաղեցնող սարահարթերում ամռանն անձրևներ գրեթե չեն լինում, և արևը վիթխարի տարածությունների վրա խանձում է ամբողջ բուսականությունը: Ձմեռներն այստեղ դաժան են, ցուրտ: Արեվելյան Անատոլիայում (Արևմտյան Հայաստան) 1720 մ բարձրության վրա է գտնվում լեռներով շրջապատված Վանա լիճը կամ Վանա ծովը: Լիճը հայտնի է իր նշանավոր տառեխ ձկով: Լճի Աղթամար կղզում է գտնվում հայ ճարտարապետության գլուխգործոցներից մեկը՝ Սուրբ Խաչ եկեղեցին (X դար, թուրքական կառավարության կողմից 2007 թ-ին վերականգնվել  է և վերածվել թանգարանի):

 

 

 

 

 

 

Թուրքիա- Արդյունաբերություն-Թուրքիայի վիճակագրական ընկերությունը հրապարակել է արդյունաբերության ճյուղերում գրանցված ցուցանիշները:

Ըստ վիճակագրական տվյալների՝ 2018-ի հունվարին նախորդ տարվա նույն ժամանակատվածի համեմատ հանքարդյունաբերության և քարհանքերի ոլորտի ինդեքսն աճել է 22.9%-ով, արտադրության ոլորտի ցուցանիշը` 12.3%-ով, իսկ էլեկտրաէներգիայի, գազի արտադրության և բաշխման ոլորտի ինդեքսը՝ 3.7% -ով:

Հրապարակված տվյալների համաձայն` դեկտեմբերի համեմատ հունվարին հանքարդյունաբերության և քարհանքերի ոլորտի ինդեքսն աճել է 5.2%-ով, արտադրության ցուցանիշը նվազել է 1.2%-ով, իսկ էլեկտրաէներգիայի, գազի արտադրության և բաշխման ոլորտի ինդեքսն աճել է 0.6% -ով:

 

 

 

 

  1. Քարտեզի վրա նշել Իրանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Բնութագրեք Իրանյի աշխարհագրական դիրքը:

 

 

Իրանն ընկած է Ասիա աշխարհամասի հարավարևմտյան մասում և զբաղեցնում է Իրանական բարձրավանդակի ընդարձակ տարածքի 2/3 մասը՝ Միջագետքից մինչև Կոպետ-Դաղի կատարները տարածվելով մոտ 1400 կմ, և Արաքսից մինչև Պակիստանի սահմանակից Բելուջիստան՝ մոտ 2250 կմ։ Հյուսիսում Իրանը սահմանակցում է Հայաստանի Հանրապետության, Ադրբեջանի Հանրապետության, Թուրքմենստանի Հանրապետության, հյուսիս-արևմուտքում Թուրքիայի, արևմուտքում Իրաքի, արևելքում Աֆղանստանի, հարավ-արևելքում Պակիստանի հետ։

 

Ի՞նչ դեր ունի Իրանը հվ-արմ Ասիայում:

 

 

Որո՞նք են Իրանի զարգացման նախադրյալները:

 

 

 

 

 

 

 

Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել հարավ-արևմտյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

 

 

Ինչպիսին է Հարավ-արևմտյան Ասիայի աշխարհագրական դիրքը

 

Գտնվում է Միջերկրական, Արաբական, Կարմիր, Սև և Կասպից ծովերի, Ադենի, Օմանի, և Պարսից ծոցերի միջև

 

Որոնք են հարավ-արևմտյան Ասիայի տնտեսական զարգացման խոչընդոտներն ու խթանիչները

Հարավարևմտյան Ասիայի գլխավոր հարստությունը նավթն է։ Այստեղ է կենտրոնացած նավթի համաշխարհային պաշարների 2/3-ը։ Նավթով հարուստ են Սաուդյան Արաբիան, Քուվեյթը, Իրաքը, Իրանը, ԱՄԷ-ն (Արաբական Միացյալ Էմիրություններ)։ Այստեղ է կենտրոնացած նաև բնական գազի համաշխարհային պաշարների 1/4-ը։ Գազի պաշարներով հարուստ են Իրանը, ԱՄԷ-ն, Սաուդյան Արաբիան։ Բորի և քրոմի հումքի համաշխարհային նշանակության պաշարներ կան Թուրքիայում, կալիումական աղերի՝ Իսրայելում, Հորդանանում և Իրանում։ Երկաթի, պղնձի ու բազմամետաղների հանքաքարի զգալի պաշարներով առանձնանում են Իրանը, Թուրքիան և Հայաստանը։ Տարածաշրջանի գյուղատնտեսական առաջատար ճյուղը բուսաբուծությունն է։ Հացահատիկային հիմնական մշակաբույսերն են ցորենը, բրինձը, գարին, եգիպտացորենը։ Տարածված ճյուղ է պտղաբուծությունը։ Մշակում են նուռ, նուշ, ծիրան, թուզ, ձիթապտուղ, ցիտրուսներ։ Լայն տարածում ունի խաղողագործությունը։ Տարածաշրջանն աշխարհում առաջինն է փյունիկյան արմավի արտադրությամբ (Իրաք, Սաուդյան Արաբիա, Իրան)։ Տարածաշրջանի երկրները զարգացած երկրներից ներմուծում են մեքենաներ և սարքավորումներ, ինչպես նաև ժամանակակից տեխնոլոգիաներ։ Արտահանում են նավթ, բնական գազ և այլ օգտակար հանածոներ, բուսաբուծության և անասնապահական արտադրանք, գորգեր, տնայնագործական ապրանքներ։

 Ինչով է պայմանավորված հարավ-արևմտյան Ասիայի մի շարք երկրներում տղամարդկանց մեծ թիվը

Այն գտնվում է Միջերկրական, Արաբական, Կարմիր, Սև և Կասպից ծովերի, Ադենի, Օմանի, և Պարսից ծոցերի միջև։ Տարածքը զբաղեցնում է շուրջ յոթ միլիոն կմ²,  որտեղ ապրում է 340 միլիոն մարդ։ Հարավարևմտյան Ասիայում ուրբանիզացման մակարդակն  ավելի բարձր է քան, օրինակ, Հարավային ու Հարավարևելյան Ասիայում։ 

 

 

Ինչ դեր ունի հարավ-արևմտյան Ասիան ամողջ աշխարհում

 

 

 

 

 

1. Ի՞նչ դեր ունեն Ռուսաստանի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները երկրի զարգացման հարցում

 

Ջրային ռեսուրսներ-Ռուսաստանը ջրային ռեսուրսներով աշխարհի ամենահարուստ երկրներից է։ Ռուսաստանի մեկ բնակչին միջին հաշվով հասնում է 4 անգամ ավելի շատ քաղցրահամ ջուր, քան աշխարհի մեկ բնակչին։

 

 

Էներգետիկա-Էներգառեսուրսների հսկայական պաշարների շնորհիվ երկիրն ունի հզոր էներգետիկա։

 

մեքենաշինություն-Ռուսաստանում զարգացած է ինչպես սև, այնպես էլ գունավոր մետաղաձուլությունը։ Ռուսաստանի սև մետաղաձուլությունը հին ու հզոր ճյուղ է։ Սև մետաղաձուլական համալիրը ներառում է երկաթի հանքաքարի արդյունահանումը

 

 

2. Ուրվագծայի քարտեզի վրա նշել Ռուսաստանի հարևան պետությունները, ափերը ողողողջրային ավազանները:

 

 

 

 

1,Բնութագրել Ֆրանսիայի աշխարհագրական դիրքը: 

Աշխարհագրական պատկերի պատճառով։ Այն Արևմտյան Եվրոպայի խոշորագույն երկիրն է և երկրորդ ամենամեծը աշխարհում իր բացառիկ տնտեսական գոտով զիջելով միայն Միացյալ Նահանգներին Որո՞նք են ֆրանսիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալները։

2,Որո՞նք են ֆրանսիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալները

Տնտեսություն

Լինելով Մեծ ութնյակի անդամ, Ֆրանսիան իր ՀՆԱ-ի մակարդակով չորրորդն է աշխարում և երկրորդը Եվրոպայում. իր 500-ից 39-ը ամենամեծ կազմակերպություններով աշխարհում 2010-ի դրությամբ, Ֆրանսիան համարվում է աշխարհում 4-րդը և Եվրոպայում առաջինը Fortune Global 500 վարկանիշով, առաջ անցնելով Գերմանիայից և Միացյալ Թագավորությունից: Ֆրանսիան միացավ 11 այլ ԵՄ անդամներին, որպեսզի թողարկի Եվրո 1999-ի հունվարի մեկին, Եվրո մետաղադրամները և թղթադրամները ամբողջությամբ փոխարինեցին Ֆրանսիական ֆրանկը (₣) 2002-ի սկզբներին:

 

 

 

3,Ի՞նչ դեր ունի Ֆրանսիան ժամանակակից աշխարհում և տարածաշրջանում:

 

 

 

4,Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել, Ֆրանսիայի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները: 

 

 

 

 

 

1. Նշել Գերմանիայի աշխարհագրական դիրքի առավելություններն ու թերությունները:

Աշխարհագրական դիրքը` Գտնվում է Կենտրոնական Եվրոպայում, ընդհանուր սահմաններ ունի հյուսիսում` Դանիայի արևմուտքում` Նիդեռլանդների, Բելգիայի և Լյուքսեմբուրգի, հարավ-արևմուտքում` Ֆրանսիայի, հարավում` Շվեյցարիայի և Ավստրիայի , արևելքում` Լեհաստանի և Չեխիայի հետ:

 

 

2.Նշել Գերմանիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալները:

Գերմանիան իր տնտեսական հզորությամբ աշխարհի չորրորդ երկիրն է՝ ԱՄՆ-ից, Չինաստանից և Ճապոնիայից հետո: 2009 թվականին Գերմանիայի համախառն ներքին արդյունքը կազմել է $2.81 տրլն (2008 թվական՝ $2.955 տրլն, 2007 թվական՝ $2.917 տրլն), ՀՆԱ-ի իրական աճի տեմպը 2009 թվականի տարեվերջին՝ -4.9 %։ Մեկ շնչին բաժին ընկնող համախառն ներքին արդյունքը՝ $34100 (VI—ը աշխարհում)։

3.Ի՞նչ դեր ունի Գերմանիան ժամանակակից աշխարհում:

 

 

4.Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Գերմանիայի հարևան պետությունները, ափերը ողողող ջրային ավազանները:

 

 

 

 

 

 

1)Ինչպե՞ս է առաջացել աշխարհագրությունը

 

Մարդիկ ուզեցել են իմանալ բոլոր երկրների մասին և այդ պատճառով  սկսեցին ուսումնասիրել տարբեր երկրներ և ստեղծվեց  աշխարհագրությունը:

 

 

 

2)Որո՞նք են ժամանակակից աշխարհագրության հիմնախնդիրները:

 

ներկայումս հիմնական խնդիրը այդ տեղաբաշխման վերլուծությունն ու գնահատումն է:

 

 

 

3)Նշեք 5 բնական և հասարակական գիտություն, որո՞նք կապ ունեն աշխարհագրության հետ: Հնարավորության դեպքում ցույց տվեք այդ կապը:

 

 

 

Բնական

 

 

 

Բնագիտության, ֆիզիկա,կենսաբանություն, աստղագիտություն,երկրաբանություն

 

 

 

 

 

Հասարակական

ռազմագիտություն,տեխնոլոգիա,հասարակագիտություն,աշխարհագիտությո, պատմություն